Reve op single nu een collector's item

Halverwege de jaren vijftig van de vorige eeuw beginnen in Nederland de eerste reeksen van 'de schrijver en zijn stem' te ontstaan. In 1955 begint uitgeverij Querido samen met het Letterkundig Museum de reeks Stemmen van schrijvers. Er verschijnen twintig singles, waarop elke keer twee schrijvers iets uit eigen werk voorlezen. In deze reeks verschijnen onder andere Campert en Reve.

Even later ontdekt ook Philips de stem van de schrijver. In de reeks Literaire grammofoonplaten verschijnen vier singles met voordrachten van Claus, Schierbeek, Mulisch en Lucebert. Philips vertrouwt niet op de stem van de schrijver alleen. Claus wordt begeleid door het Trio Pim Jacobs en Mulisch wordt ondersteund door 'fanfares en elektronies geluid'. In de jaren zestig verschijnt bij de Haagse uitgeverij Sint Joris twee keer een serie met als titel Levensbeelden.

Singles waarop diverse kunstenaars over hun werk vertellen. Componist Andriessen vertelt over zijn composities, Jan de Cler leidt ons 'met lied en gesprek in het rijk der kleinkunst' en o.a. Claes en Aafjes lezen voor uit eigen werk. Deze eerste 'hausse' eindigt in 1969 met een uitgave van vier sprookjes van Reve, onder de titel Ik bak ze bruiner.

Op hilarische wijze maakt Reve de luisteraar duidelijk wat 'papa's in hun vrije tijd met andere papa's doen'. Een zeldzaam singletje nu, waarvoor 50 tot 75 euro betaald moet worden, al kan de handige internetter de sprookjes tegenwoordig als MP3 (illegaal) downloaden.

In de jaren zeventig verdwijnt de single, om plaats te maken voor de lp. Ook de toon van de op lp uitgebrachte schrijvers veranderd. Na de serieuze literatuur van de genoemde reeksen komt nu vooral de 'lichte' literatuur aan bod. Populaire (van TV bekende) schrijvers als Bomans, Carmiggelt en Annie M.G. Schmidt komen op geluidsdrager uit. Daarna valt het even stil.

Weliswaar is al in 1985 uitgeverij Rubinstein opgericht, maar het duurt tot in de jaren negentig voordat daar de meubels op hun plaats staan. Was het wachten op de doorbraak van de cd? De enige spraakmakende uitgave van de jaren tachtig vindt plaats als in 1987 een lp verschijnt waarop Reve 42 gedichten voordraagt: Een Nieuw Paaslied. Ook dit is nu een collectors item.

In de jaren negentig is de cd aan de beurt. En weer is het Reve die de hoofdrol speelt. In 1991 zendt de VPRO in een monsteruitzending van meer dan tien uur diens voordracht van De Avonden uit. Reve: "In huiskamers, in treinen en bussen, in nederige hutten en luxe paleizen, op postkantoren en in rijdende automobielen luisterde mijn Geliefd Publiek naar mijn voordracht." Van deze voordracht verschijnt een box met 10 cd's en ook dit wordt een verzamelobject: in 1997 brengt een exemplaar op een veiling 350 gulden op. De vraag naar de box is zelfs zo groot dat er een tweede druk komt.

Het succes zet de VPRO er toe aan meer schrijvers uit te nodigen. In 1994 leest Hermans in een studio in Brussel in vier zaterdagmiddagen zijn roman De God Denkbaar denkbaar de God voor. Hermans: "Voor mij is de charme van het boek de betovering van het zinsritme. Bijvoorbeeld, zo'n zin als 'een pecten, kleiner dan een Sint Jakobsschelp' dat... o, dat vind ik schitterend. Dat merkt u ook wel, dat lees ik graag voor."