Nader tot Reve: Nieuwsarchief Naar de homepage van Nader tot Reve
tak
Boek over vriendschap Gerard Reve en Boudewijn Büch
10 december 2003
Op 14 december vierde Gerard Reve zijn 80e verjaardag. Op dezelfde dag zou, had de dood niet dwars gelegen, Boudewijn Büch zijn 55e verjaardag hebben gevierd. Voor de Amsterdamse antiquaar Eric Schneyderberg reden om deze decembermaand het boekje Gekke Jongen, Wijze Man het licht te doen zien. Volgens de ondertitel een boekje over 'Boudewijn Büch en Gerard Reve' als wel over 'Gerard Reve en Boudewijn Büch'.
De titel is ontleend aan de aanhef van een nooit verzonden brief van Büch aan Reve uit de eerste maand van hun correspondentie, november 1981. Een logische keuze, want de rode draad in het boekje is de briefwisseling tussen Reve en Büch. Een briefwisseling waar Schneyderberg alles van weet: voordat hij in het najaar van 2001 zijn eigen antiquariaat (Aenigma Books and Prints) opende was hij twee decennia lang de man achter het antiquariaat van Boekhandel De Slegte in Amsterdam.
In die functie kreeg hij in 1994 de originele brieven van Reve aan Büch aangeboden, terwijl hij kort daarvoor al de hand op kopieën van de brieven van Büch aan Reve had weten te leggen. Daarnaast maakt Schneyderberg gebruik van een interview dat Büch Reve afnam en van enkele opdrachtexemplaren ("Meneer Büch voor U, Boud voor mijn.")
Het siert Schneyderberg dat hij het niet bij de enkele - duidelijk met respect en smaak gekozen - citaten van de soms meesterlijke opmerkingen van Büch of Reve heeft gelaten, maar juist geprobeerd heeft om een reconstructie te maken van de vriendschap tussen Reve en Büch. Een vriendschap die zowel diepe dalen als hoge pieken kende.
In besproken boekje afgedrukt tekstfragment. Deze illustratie hoort niet bij oorspronkelijke artikel voor het Dagblad van het Noorden
In het eerste volle jaar van de vriendschap - 1982 - is het een en al lof over en weer. Het tweede jaar daarentegen is een jaar van totale verwijdering. Een stilte die voortduurt tot het najaar van 1984. Dan is alles ineens weer koek en ei - Reve spreekt zelfs van 'De Grote Verzoening' - en beide auteurs vieren hun respectievelijk 61e en 36e verjaardag gezellig samen in Schiedam. Cadeautjes over en weer.
Schneyderberg: "Alsof er niets gebeurd was, ging de vaart er weer flink in." Nog geen jaar later is alles definitief voorbij. De heren raken zo gebrouilleerd dat beiden de brieven van de ander uiteindelijk in de openbare verkoop gooien, en het contact beperkt zich tot wat geplaag over en weer in diverse media. Het zou nooit meer goed komen tussen Büch en Reve.
Het hoe en het waarom van de eerste grote ruzie, de totstandkoming van 'De Grote Verzoening' (Reve: "Waarom niet eerlijk den volke kond gedaan, dat hierin H.M. de Koningin op even diskrete als effektieve wijze bemiddeld heeft?") en de uiteindelijke definitieve verwijdering; het wordt door Schneyderberg allemaal even helder en overzichtelijk uit de doeken gedaan. Een geschiedenis(je) vol kleine 'weetfeitjes', rare zijwegen, typische anekdotes en een onverwacht (want tot nog toe onbekend) slot.
Mocht het een uitgever in de toekomst lukken om van zowel de erven Büch als de erven Reve toestemming te krijgen om genoemde brieven te publiceren, dan zou deze er goed aan doen Schneyderberg te vragen of hij Gekke Jongen, Wijze Man als inleiding mag gebruiken. Omdat het boekje in de nu verschenen vorm een relatiegeschenk is met een beperkte oplage van 250 exemplaren zou genoemde uitgever daarmee een ieder die nu achter het net moet vissen hiermee en passant een grote dienst bewijzen.
Auteur: Martijn Steenbergen. Dit artikel zou op 12 december 2003 in het Dagblad van het Noorden verschijnen maar dat is door omstandigheden niet doorgegaan.
Recensie van het boekje van Eric Schneyderberg in De Volkskrant op 5 december 2003 door Arjan Peters.