Zeer zeldzaam exemplaar van 'Terugkeer' geveild (2).
22 november 2005
We schrijven 1940. Half Nederland heeft wel andere zorgen aan zijn hoofd als de nog totaal onbekende Gerard K. van het Reve de kopieerwinkel 'De Kameel' aan het Meeuwenplein 39 in Amsterdam Noord binnenloopt om daar zijn dichtbundeltje
Terugkeer in 50 exemplaren te laten stencilen.
Decennia later - als Reve zich door werken als De Avonden, Weg Naar Het Einde en Nader Tot U - een 'niet meer weg te denken' plaats in de Nederlandse literatuur heeft veroverd neemt hij de gedichten uit het bundeltje op zijn
Verzamelde Gedichten. In de verantwoording omschreef hij de gedichten "bij al hun onvoldragenheid aandoenlijk."
Het bundeltje wordt direct een hot-item onder verzamelaars van Reve. Alleen: er is geen enkel exemplaar bekend. Voor zijn Verzamelde Gedichten gebruikte Reve zijn eigen exemplaar maar verder... Er werd zelfs getwijfeld aan de echtheid van het bundeltje. Toen Reve in 1993 een herdruk liet verschijnen waren de 500 gesigneerde exemplaren dan ook binnen 24 uur verkocht. In 1994 dook een tweede origineel exemplaar op. Het was nooit te koop. Maar begin december komt het dan toch ter veiling. Veilinghuis Beijers (Utrecht) zet het bundeltje in op 9000 euro.
Gerard Reve zei zelf eens over Terugkeer: "Het waren niet zulke slechte gedichten voor een jongen van zestien jaar, maar dit terzijde." En: "Het eigenaardige is dat je altijd denkt dat je werk geweldig geschakeerd is, maar wanneer ik die oude gedichten nog eens doorkijk, merk ik dat het woordgebruik volkomen aansluit bij mijn latere stijl. Ik zeg bijvoorbeeld: 'In de straten schommelt de sneeuw omlaag.' Een droog, Reviaans beeld, lijkt me."
Tekst: Martijn Steenbergen
Deze tekst is eerder verschenen in het Dagblad van het Noorden