Niet echt nieuwe ontwikkelingen. Wel is nu helemaal duidelijk dat het Schafthuizen gaat om de hem onwelgevallige inhoud van deel 3 en dat de auteursrechtelijke bezwaren tegen het gebruik van citaten uit ongepubliceerd werk slechts een juridisch middel zijn om publicatie tegen te houden.

We hebben dus weer eens een echte Reve-affaire maar dit is er wel één waar echt helemaal niemand blij mee zal zijn. Wat zijn grofweg de verdere mogelijkheden?

1. Joop bindt in en geeft alsnog toestemming voor ongewijzigde publicatie. Weinig kans.

2. Nop Maas gaat de biografie ontdoen van de gewraakte details. Dat zal de reputatie van Maas ernstig schaden en zal hem eindeloos blijven achtervolgen ("Wat heeft er nou ingestaan?"). Ook weinig kans. (zie ook hieronder bij NRC: Vestdijk).

3. Nop Maas gaan de biografie 'omkatten': alle citaten uit ongepubliceerd werk vervangen door parafraseringen. Is een enorme klus en zal een ernstige stijlbreuk ten opzichte van de eerste delen betekenen en het boek niet leesbaarder maken. Maas heeft al aangegeven hier weinig voor te voelen en Schafthuizen heeft aangegeven deze variant ook aan te vechten. Ook weinig kans dus.

4. Publicatie wordt voor onbepaalde tijd opgeschort. Variant met alleen maar verliezers: de Reve-liefhebber, de uitgeverij, Nop Maas maar ook Schafthuizen zelf. Dit zal hem definitief tot kwade genius bestempelen. Vermoedelijk toch een kansrijke optie.

5. Uitgeverij van Oorschot gaat gewoon tot publicatie over en bindt de juridische strijd aan met Joop Schafthuizen. Schafthuizen heeft het auteursrecht op ongepubliceerde teksten en zonder zijn toestemming mag daaruit niet geciteerd worden (in tegenstelling tot wel gepubliceerde teksten waarvan hij ook het auteursrecht bezit maar waaruit wel, met mate en functioneel, geciteerd mag worden). Dat is een sterk punt voor Schafthuizen.

Maar er zijn zeker twee tegenargumenten te vinden: Schafthuizen heeft zelf ondubbelzinnig aangegeven dat het hem om de inhoud van het boek te doen is (waarmee hij dus impliciet aangeeft dat het auteursrechtelijke aspect slechts een juridisch middel is) én er is het precedent van de twee eerdere uitgaven. Daarin is op uitgebreide schaal geciteerd uit ongepubliceerd werk en daar heeft Schafthuizen nooit bezwaar tegen gemaakt. Mogelijk heeft hij zelfs expliciete toestemming gegeven voor het citeren. Voer voor juridische specialisten maar enige ruimte lijkt wel aanwezig.

Dan nog wat verdere berichtgeving:

NRC Handelsblad wijdde op 8 december 2010 een hoofdredactioneel commentaar onder de titel 'Het Leven van Reve' aan de kwestie en koos daarin partij tegen Joop Schafthuizen:

"Het gaat niet aan om een biograaf slachtoffer te maken van teleurstelling, wrok of de wens om een beter figuur te slaan. Schafthuizen pakt, ten eigen bate, Reve niet alleen af van Maas, maar van alle Reve-lezers. Reves metgezel is de enige niet. De weduw van de schrijver Simon Vestdijk werd legendarisch sinds ze de opzet voor zijn biografie afkeurde met het argument dat hij 'geen erotische man was', en een biografie steunde die een aantal voor haar minder acceptabele personen en geschiedenissen achterwege liet."

NOS Radio, Met het Oog op Morgen, 7 december. Interview met Joop Schafthuizen. Schafthuizen geeft aan nooit enig overleg met Maas over de biografie te hebben gehad. Noemt het ook geen biografie maar een kroniek.

Zegt dat de hele toon van de biografie (inclusief deel 1 en 2) hem niet echt bevalt. Geeft als voorbeeld van zaken die hem in deel 3 niet aanstaan het noemen van concrete geldbedragen [red: dat gebeurt ook in deel 1 en 2] en dat hij als een soort gemene en doortrapte geldwolf wordt neergezet die uitgevers tegen elkaar uitspeelt en min of meer chanteert. En dit terwijl Schafthuizen naar eigen zeggen met alle uitgevers niet alleen een goede zakelijke maar ook vriendschappelijke verhoudingen onderhield en onderhoud.

Het hele interview is te beluisteren via de website van de NOS (vanaf 48:40)

Arjen Peters in De Volkskrant op 8 december: Peters memoreert het voorwoord van het eerste deel waarin Maas schrijft: "Als auteursrechthebbende van Gerard Reve verleende hij [red: Schafthuizen] toestemming omte citeren uit niet eerder gepubliceerde geschriften".

En Maas nu: "Schafthuizen wilde bepaalde dingen verwijderen uit mijn boek, en daar kan ik niet aan beginnen". Hij moet nu kiezen. "Ofwel dit derde deel niet te laten verschijnen. Of ik ga de citaten parafraseren, wat een grote stijlbreuk betekent. De stijl van Reve, tussen ernst en spel in, is essentieel. Het zou me een paar maanden kosten die klus te klaren. Misschien moet er een enquête komen onder lezers: wilt u liever geen derde deel, of een noodgedwongen aangepast slot?"

Maar volgens Peters zegt Schafthuizen er nauw op te zullen toezien dat Maas ook niet via een omweg het ongepubliceerde materiaal gebruikt. Hij heeft daarvoor een juridisch expert ingeschakeld.