Biografie Rob van Gennep
5 oktober 2016
Recent verschenen, een biografie van uitgever Rob van Gennep, door Geke van der Wal. Rob van Gennep is een voetnoot in de Reve-geschiedenis maar toch het vermelden waard.
Rob van Gennep richtte begin jaren 60 samen met Johan Polak de uitgeverij Polak & van Gennep op (later in de jaren 60: Athenaeum, Polak & van Gennep). Hoewel een goed duo en beiden gedreven door de ambitie een rol van betekenis te gaan spelen in literair Nederland liepen de interesses van beide oprichters nogal uiteen. Johan Polak was primair geïnteresserd in, kort de door de bocht, oude en elitaire literatuur en mooie boekuitgaven, bij Rob van Gennep lag de focus meer op politiek, de tijdgeest en winstgevend bedrijf creëren (Polak was rijk en gaf niets om winst: hij vulde de jaarlijkse bedrijfsverliezen uit eigen vermogen aan).
In de tweede helft van de jaren 60 werden voor Van Gennep het activisme en de politiek steeds belangrijker en uiteindelijk kwam het in 1969 tot een breuk. Polak ging als puur literaire uitgeverij alleen verder, van Gennep begon z'n eigen uitgeverij (Uitgeverij van Gennep) die in de jaren 70 een toonaangevende rol zou gaan spelen in links en activistisch Nederland.
De scheiding ging in goede harmonie en van Gennep kreeg zelfs een flinke bruidschat mee. Aan de bruidschat was wel de voorwaarde verbonden dat de uitgeverij van Johan Polak Athenaeum, Polak & van Gennep mocht blijven heten. Van Gennep ging akkoord en zijn naam is dus tot de dag van vandaag verbonden aan een literaire uitgeverij waar hij vanaf 1969 niets meer mee te maken had.
Entree Reve: na een lange periode van veelal sluimerende onmin met zijn uitgever Geert van Oorschot besloot Reve begin jaren 70 in zee te gaan met Johan Polak. Na 'Nader tot U' in 1966 raakte Reve jarenlang in een persoonlijke en literaire impasse maar begin jaren 70 kwam de productie weer op gang en bij Athenaeum, Polak & van Gennep verschenen naast enkele kleine en jubileumuitgaven 'De Taal der Liefde', 'Lieve Jongens', 'Het Lieve Leven' en 'Een Circusjongen'. Met name de eerste 2 waren grote verkoopsuccessen en ook publicitair waren het voor Reve topjaren.
Reve was in de loop van de jaren 60 op politiek gebied langzaam maar zeker naar rechts geschoven en begin jaren 70 kon Reve moeiteloos in de rechtervleugel van de VVD gepositioneerd worden. Het lijkt dan ook zowel vanuit het perspectief van Reve als dat van Rob van Gennep moeilijk voorstelbaar dat ze met elkaar zaken hadden willen doen. En dus zonder de breuk tussen Johan Polak en Rob van Gennep in 1969 was er waarschijnlijk nooit sprake van geweest dat Reve de overstap naar Athenaeum, Polak & van Gennep had gemaakt. Wat er dan wel was gebeurd is speculatie maar ongetwijfeld had Reve's literaire carrière dan andere wendingen genomen.
Reve komt overigens slechts summier, en los van bovenstaande, ter sprake in het boek van Geke van der Wal. In de Reve-biografie van Nop Maas komt Rob van Gennep helemaal niet ter sprake en in gepubliceerde correspondentie van Reve ook niet (in ieder geval niet gevonden door schrijver dezes).
Tot slot: er staat een biografie van Johan Polak in de steigers (was eerder al voor 2014 aangekondigd), door Koen Hilberdink. In tegenstelling tot Rob van Gennep was Johan Polak bepaald geen voetnoot in leven en carrière van Reve en voor de rechtgeaarde Reviaan is verschijning van een Polak-biografie dan ook een gebeurtenis om naar uit te kijken.
Tekst: Peter Smeets