Deel 2 van een serie waarin interessante, mooie of opmerkelijke items uit de Reve-bibliotheek van NadertotReve worden uitgelicht.

Willem Wittkampf (1924-1999) was een schrijver en journalist die na de oorlog eerst als rechtbankverslaggever en later als interviewer voor Het Parool werkte. Vooral in deze laatste rol verwierf hij faam, door zijn vernieuwende stijl (hij maakte vaak van het tweegesprek een monoloog van de geïnterviewde en schreef zichzelf dus uit het verhaal) en zijn onconventionele onderwerpkeuze (de gewone man). Hij werd een voorbeeld voor latere interviewers als Bibeb en Ischa Meijer.

Willem Wittkampf was in de oorlog al actief voor het illegale Parool, zat diverse malen gevangen, werd zwaar mishandeld en kwam geestelijk en lichamelijk beschadigd uit de oorlog. Vermoedelijk was hij sinds de oorlog impotent en hij heeft de rest van zijn leven zwaar gedronken. Ondanks zijn sociale beroep was Willem Wittkampf een loner die zelden of nooit iets over zichzelf vertelde.

Eind jaren 60 verliet hij Het Parool en de laatste 20 jaar van zijn leven bracht hij in grote, zelf verkozen eenzaamheid door, zijn dagen vullend met schrijven en drinken. Na zijn dood werd een enorme hoeveelheid materiaal aangetroffen. Het ging naar schatting om 80.000 handbeschreven Foliovellen. De manuscripten, die mogelijk een roman zouden bevatten (dat was zijn plan eind jaren 60), bleken slecht toegankelijk en tot op heden is er nooit wat van gepubliceerd. Ze liggen nu in het Letterkundig Museum in Den Haag.

In 2000 werd een Verzameld Werk uitgebracht. Het bevat wat prozawerk, veel interviews en een biografische schets door Gijs Groenteman. Rond diezelfde tijd waren er ook plannen voor een brievenuitgave en mogelijk publicatie van fragmenten uit de nagelaten manuscripten maar van beiden is nooit iets terechtgekomen. In 2000 was Willem Wittkampf al aardig in de vergetelheid geraakt en dat is er sindsdien niet minder op geworden. Nieuwe uitgaven of herdrukken liggen dan ook niet in de lijn der verwachting.

Dan de connectie met Reve:

- Reve en Wittkampf zullen elkaar gekend hebben van Het Parool waar Reve na de oorlog ook enige tijd heeft gewerkt.

- Reve won in 1947 met zijn debuut De Avonden de Reina Prinsen Geerligsprijs. Wittkampf won deze prijs in 1949 voor zijn novelle Het Kanon (opgenomen in Verzameld Werk). Reve dong toen overigens ook weer mee, met zijn novelle Werther Nieland. Naar het schijnt voelde Wittkampf op literair vlak met Reve de nodige competitie en heeft hij zich door Reve's succes met De Avonden laten inspireren om zelf ook te gaan schrijven.

- Reve en Wittkampf verkeerden zeker in de jaren 40 en 50 deels in dezelfde kringen. Via Het Parool raakten beiden bevriend met Simon Carmiggelt en ze kenden elkaar via uitgever Geert van Oorschot. Wittkampf woonde halverwege de jaren 50 enkele jaren bij van Oorschot in het souterrain (van Oorschot verhuurde in die jaren een deel van zijn huis om rond te komen). Van Oorschot was sinds eind jaren 40 Reve's uitgever en Reve kwam daar regelmatig over de vloer. Het kan bijna niet anders dan dat hij daar Wittkampf ontmoet moet hebben.

In een brief van Reve aan van Oorschot en zijn vrouw (25-08-1956) waarin Reve hen feliciteerd met hun 12,5 jarig huwelijksfeest en waarin de kado's die ze gaan krijgen worden opgesomd wordt Wittkampf genoemd als mede-kadogever (naast o.a. de Carmiggelts, Ko van Dijk, Fons Rademakers, Karel van het Reve en Carel Willink).

Meer harde verbanden heb ik niet kunnen vinden. Dat ze elkaar gekend hebben staat wel vast maar of ze meer waren dan oppervlakkige kennissen is niet duidelijk. Wittkampf was een gesloten karakter en Reve-materiaal uit de jaren 40 en 50 is vrij schaars. In de Reve-biografie komt Wittkampf, op 2 zijdelingse verwijzingen na, niet voor. Ook in diverse andere publicaties waarin hij zou kunnen figureren (bijvoorbeeld de van Oorschot-biografie, de dagboeken van Max de Jong, briefwisselingen tussen Reve en Hermans en tussen Hermans en van Oorschot) is geen spoor van Wittkampf te vinden. Mocht iemand over Reve en Wittkampf meer weten houden we ons aanbevolen. Het zou mooi zijn als dit verhaal uitgebreid kan worden.