Nader tot Reve: Nieuwsarchief Naar de homepage van Nader tot Reve
tak
De Schiedamse Jaren, herinneringen aan Gerard Reve
4 januari 2019
In het najaar van 2018 verschenen bij uitgeverij Scriptum, onder redactie van Jan van Bergen en Henegouwen, Jan Gordijn, Bart Noordegraaf en Hans Overheul. Het boekje bestaat vnl. uit interviews met en herinneringen van mensen die Reve in Schiedam hebben gekend en ontmoet. De foto's in het boek, van Reve in Schiedam, zijn van Vincent Mentzel en Klaas Koppe.
Voor wie het even niet precies weet wat betreft Reve en Schiedam: Joop Schafthuizen woonde in Schiedam toen Reve hem in 1975 leerde kennen. Reve woonde toen officieel in Frankrijk en verbleef daar ook het merendeel van de tijd. Schafthuizen was minder enthousiast dan Reve over het leven op het Franse platteland (weinig reuring, hij sprak geen Frans, had geen rijbewijs en had weinig zin in de eindeloze verbouwingen) en hield tot in de jaren 90 een woning aan in Schiedam (meerdere adressen) toen de twee naar België (Machelen) verhuisden.
Omslag De Schiedamse Jaren
Het boekje is een mooi initiatief waar ook nog een literair Reve-festival aan werd verbonden. Maar toch valt het een beetje tegen: het boekje heeft door de opzet een wat rommelige structuur waarin het grotere verband grotendeels ontbreekt en heel veel nieuws heeft het ook niet te bieden.
Een deel van het probleem is natuurlijk ook dat er geen groter verband is: er is nl. geen 'Schiedamse Periode' in leven en werk van Reve, in ieder geval niet zoals er wel Amsterdamse, Friese, Franse en in mindere mate Londense en Weerter periodes zijn.
Deze steden en plaatsen hebben Reve gevormd en beïnvloed, hij had er haat-liefde verhoudingen mee, was er (in Amsterdam, Friesland en Frankrijk) eindeloos aan het (ver)bouwen, schreef erover en gebruikte het veelvuldig als lokatie en decor in zijn werk.
Schiedam is wel wat vergelijkbaar met Veenendaal (hoewel het verblijf in Veenendaal veel korter was): Reve was er te gast, bij resp. Joop en de moeder van Woelrat, en de woning was dus niet van hem en het was niet de plaats van zijn keuze. Alleen al daarom was het eigenlijk uitgesloten dat S. of V. een rol van betekenis in zijn werk en leven zouden krijgen. Daarvoor was Reve teveel een egomaan.
Overigens beweert het boekje ook niet dat er sprake is van een Schiedamse Periode maar het relatieve onbelang van Schiedam in het leven en werk van Gerard Reve heeft het duidelijk wel lastig gemaakt om een goed verhaal te vertellen.
Maar uiteraard mag 'De Schiedamse Jaren' niet ontbreken in uw Reve-kast, dus op naar de boekwinkel.
tekst: Peter Smeets